## Podstawowe informacje
| Tytuł| Matcha, kombucha i adaptogeny |
| -- | -- |
| Język oryginalny | polski|
| Podcast | Wojsiat Ogólnie |
|Link do źródła|[https://newonce.net/epizod/matcha-kombucha-i-adaptogeny](https://newonce.net/epizod/matcha-kombucha-i-adaptogeny)|
|Data publikacji|2024-10-07|
|Wysłuchałam dnia|2024-10-19|
|Kategorie|[[203 Podcasty]]|
|Jednym zdaniem|O różnych adaptogenach oraz sporo o matcha i kombucha|
---
> [!info]- Co mnie zachęciło do obejrzenia?
> Lubię ten podcast i chciałam się dowiedzieć czegoś więcej o matchy i adaptogenach.
---
## Adaptogeny
dr Joanna Wojsiat (prowadząca) zaprosiła do rozmowy profesor PUM Karolinę Jakubczyk, która bada właściwości związków roślinnych, w tym matcha i kombucha.
W latach 40. XX wieku przebadano ponad 4000 roślin szukając tych o specjalnych właściwościach i tak zaczęto znajdować adaptogeny - substancje, które mają niezwykłe zdolności adaptacyjne. Jest ich około kilkunastu.
W badaniach nad właściwościami adaptogenów wychodzą różne działania wspierające działanie ciała, np. kordyceps i ashwaganda wspierają wydolność i regenerację.
Ashwagandha i różeniec górski to adaptogeny, na których zrobiono najwięcej badań. Różeniec górski to roślina rosnąca w bardzo trudnych warunkach na urwiskach i skałach, im trudniejsze warunki tym roślina wytwarza więcej substancji aktywnych.
### Na co zwracać uwagę przy wyborze suplementów
#### Ogólne zalecenia
* nie łącz adaptogenów ani innych związków ingerujących w neurochemię ze środkami psychotropowymi - działanie tego połączenia jest nieprzewidywalne i może powodować niekorzystne skutki uboczne
* uważaj z adaptogenami przy chorobach autoimmunologicznych, mogą wchodzić w reakcje z lekami, np. histaminowymi
* przy chorobach przewlekłych najlepiej skonsultuj suplementację z lekarzem / lekarką
* przed stosowaniem zastanów się jakiego działania oczekujesz od adaptogenów i na tej podstawie je dobietaj
* sprawdzaj jakość, wartość procentową substancji aktywnej
* suplementacja powinna mieć przerwy, żeby receptory mogły się odwrażliwić, np. 3 miesiące suplementacji i miesiąc przerwy
* dobrze zapisać sobie od kiedy zaczęło się suplementację i obserwować ich działanie na siebie
#### Ashwagandha
* sprawdź standaryzację (czyli wybranie pojedynczego związku chemicznego lub grupy związków i określeniu jego zawartości w wyciągu) na witanolidy - im więcej tym większe działanie
* ma różne działanie na różne osoby - jednym dodaje energii rano, innych uspokaja przed snem, sprawdź w jakiej porze dnia najlepiej działa
* poprawia syntezę acetylocholiny, oddziałuje na nerw błędny wzmagając neuroprzekaźnictwo cholinergiczne (nerw błędny wydziela neuroprzekaźnik acetylocholinę)
#### Różeniec górski
* zaleca się suplementację 500mg dziennie przez 30 dni, po około 4 tygodniach efekty są zauważalne
* działanie łagodzące stres, tonizuje układ nerwowy, poprawia nastrój
## Antyoksydacja
Dużo chorób ma podłoże wolnorodnikowe, więc regularnie przyjmując antyoksydanty sprawiamy, że w przyszłości zapobiegniemy chorobie, albo będzie ona miała łagodniejszy przebieg, albo dosięgnie nas później.
Antyoksydanty nie powinny być nadużywane w przypadku radiochemioterapii, gdyż wywołany przez nią stres oksydacyjny ma niszczyć komórki raka, a antyoksydanty, by ten efekt niwelowały.
## Matcha
dr Jakubczyk bada w laboratorium matchę od 2019, głównie jej właściwości antyoksydacyjne. Badała próbki z różnych krajów, japońska matcha ma najlepsze wyniki jeśli chodzi o jakość.
Kupując matchę zwracaj uwagę na kolor, powinna być intensywnie zielona od chlorofilu.
Matcha jest uprawiana jak zielona herbata, ale 3 tygodnie przed zbiorem jest zacieniana - roślina w stresowych warunkach wytwarza mnóstwo substancji aktywnych. Dodatkowo przez to, że liście są sproszkowane mamy przy spożyciu od razu dostęp do antyoksydantów, nie tak jak przy tradycyjnej herbacie, gdzie uwalniają się one dopiero po długim parzeniu.
Są różne rodzaje matchy w zależności od tego jak była zbierana, najwyższej jakości jest matcha ceremonialna, która jest zbiorem górnych listków, najdelikatniejszych.
Wypicie 1 filiżanki matchy, to mniej więcej odpowiednik 10 filiżanek zwykłych zielonych herbat.
Matcha to około 50% błonnika, głównie rozpuszczalnego - jest on dość rzadki, zazwyczaj w roślinach mamy błonnik nierozpuszczalny.
Matcha ma kofeinę, ale przez to że jest w niej też l-teanina (ma działanie uspokajające), to kofeina ma inne działanie niż w kawie, wyrzut energii nie jest tak nagły i można uniknąć pokawowego rozdrażnienia. Czas działania jest też dłuższy niż przy kawie, około 6 godzin.
Ma wpływ na zwiększenie produkcji serotoniny i dopaminy, przez EGCG - związek pozwalający na przechodzenie większej ilości tryptofanu przez barierę krew-mózg. EGCG wpływa też na gospodarkę glukozą, obniża poziom cukru.
Silne działanie antyoksydacyjne.
Parzenie w temperaturze 70-90 stopni zapewnia najlepszy potencjał zawartych w matchy składników.
Polifenole. Pozytywny wpływ na mikrobiom. Witamina C.
Fluor. Trzeba uważać, żeby nie przedawkować, w nadmiarze działa neurotoksycznie.
Przeciwskazania: chemioterapia, niektóre choroby tarczycy, np. niedoczynność.
## Kombucha
Sfermentowana czarna herbata + cukier + grzybek celulozowy.
Kombucha ma alkohol - im dłuższa fermentacja i kwaśniejszy smak, tym jest go mniej.
Ma dobry wpływ na gospodarkę węglowodanową, poprawia profil lipidowy, glukozę na czczo. Dobrze wpływa na mikrobiom, wzmacnia jelita. Dobrze pić przed posiłkiem.
Jeszcze większe działanie oksydacyjne niż zielona herbata, polifenole są w mniejszych cząsteczkach, co zwiększa ich działanie. Witamina C.
Kombuchę można fermentować z dodatkami, np. hibiskusu, malin, czy przypraw.
### Moje uwagi
Po przesłuchaniu tego odcinka zamówiłam sobie tradycyjny zestaw do parzenia matcha: bambusową łyżeczkę, mieszadło, piękną ceramikę i oprócz tych walorów smakowych i zdrowotnych mam jeszcze dodatkowo estetyczną przyjemność z tego, bardzo przyjemny codzienny rytuał taka tradycyjnie parzona matcha.
---
![[Stopka]]